فهرست

بافت های دندانی سالمندان

دکتر غزاله احمدی متخصص بخش ترمیمی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل

مصاحبه خبرنگار روابط عمومی دانشکده دندانپزشکی بابل با استاد غزاله احمدی عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی بابل در روز جهانی سالمند و هفته ملی سالمند درباره دندان های سالمندان

 

بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی در بيشـــتر كشـــورهاي دنيا تعریف ســـاﻟمندي ســـﻦ تقويمي بالای  65 سال است. باتوجه به افزایش شاخص امید به زندگی  و ر شد جمعيت  ساﻟخورده در دنيا سلامت دهان و دندانها دارای جایگاه ویژه ای می باشد و تدابير ﻻزم جهت مقابله با مشکلات دهان و دندان در این افراد باید در نظر گرفته شود.افزایش سن معمولا همراه با بروز بیماریهای گوناگون بوده و سلامت دهان ميتوانند تأثيرات بارزي بر ســﻼمت عمومي افراد داشته باشند. .

 تغييراتي كه  با افزایش سن در در بافت های دهان ایجاد می شود شامل از دســـت دادن دندانها، سایش ، تغيير رنگ و پوسیدگی دندان ها خصوصا پوسیدگی سطوح ریشه،  تحلیل لثه و استخوان ، تغييرات در مفصل گيجگاهي فكي و افزایش خطر سرطان دهان می باشد. با افزایش سن به دنبال تحليل  ﻟثه و تخریب بافت پريودنتال سطوح ریشه دندان به محیط دهان آشکار می شوند که  در مقايسه با مينای تاج دندان آسیب پذيرتربوده  و به سرعت دچار پوســيدگي مي شــود. عوامل دیگری از جمله كمتر شدن جريان بزاق  ، تغيير فلورمیکروبی دهان ، رژیم غذایی پوسیدگی زا، مصرف دخانیات و بهداشت دهانی ضعیف از جمله دﻻيل افزايش پوسيدگي ریشه دندانها می باشند.

دکتر احمدی در ادامه افزود: جريان بزاق یک عامل کلیدی در محافظت از دندانها و ممانعت از پوســيدگي در نظر گرفته ميشــود.  تغییر در کیفیت و کمیت بزاق در اثر بیماری های سیستمیک و یا مصرف  داروها در افراد سالمند اتفاق می افتد. ﺑﯿﺶ از 500 دارو ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺎرﺿﻪ ي ﺧﺸﮑﯽ دﻫـﺎن را دارﻧﺪ. ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﯿﺪن ﻣﮑﺮر آب ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر در روز، ﺧﻮدداري از ﻧﻮﺷﯿﺪن ﻣﻮاد ﺣﺎوي ﺷﮑﺮ و ﮐﺎﻓﯿﯿﻦ زﯾﺎد و گاها تجویز بزاق مصنوعی و داروهای افزاینده بزاق جهت رفع خشکی دهان به کار می رود.

قبل از هرگونه اعمال دندانپزشـــكي بايد از  سابقه ی بیماری های سيستميك  ساﻟمندان آگاه  شد. در این افراد پيشـــگيري  از بروز بیماری و درمان در مراحل اولیه نقش  مهمی را در ﺣﻔﻆ ســـﻼمت دندان ها ایفا مي كند. استفاده از مشتقات فلوراید (بصورت ژل، دهانشویه ، وارنیش و خمیردندان) در پیشگیری از بروز ضایعات پوسیدگی بسیار موثر می باشند.  جویدن آدامس های حاوی زایلتول نه تنها عامل پوسیدگی دندانها نیست بلکه استفاده از آن پس از هر وعده غذا یا بعد از میان وعده های غذایی ترشح بزاق را بالا برده و اسیدهای تشکیل شده از پلاک دندانی را شسته و ریسک پوسیدگی دندان را کاهش میدهد. توصیه می شود بعد از هر وعده غذا یا میان وعده دو عدد آدامس حاوی زایلتول ( معادل 1 گرم ) به مدت 3 تا 6 دقیقه جویده شود. در سال های اخیر محصولات حاوی کلسیم و فسفات (CPP-ACP) معرفی شده اند که مصرف منظم آنها در کاهش بروز پوسیدگی و بازسازی سطوح دندانی موثرند. در نهایت مراجعات منظم به دندانپزشک به سبب كاستن از ريسك برخي بيماريها از جمله سرطانهاي دهاني و انجام خدمات پیشگیری از اهمیت ویژه ی برخوردار است.

تغييراتي كه  با افزایش سن در در بافت های دهان ایجاد می شود شامل از دســـت دادن دندانها، سایش ، تغيير رنگ و پوسیدگی دندان ها خصوصا پوسیدگی سطوح ریشه،  تحلیل لثه و استخوان ، تغييرات در مفصل گيجگاهي فكي و افزایش خطر سرطان دهان می باشد. با افزایش سن به دنبال تحليل  ﻟثه و تخریب بافت پريودنتال سطوح ریشه دندان به محیط دهان آشکار می شوند که  در مقايسه با مينای تاج دندان آسیب پذيرتربوده  و به سرعت دچار پوســيدگي مي شــود.